Τα στοματικά έλκη (άφθες) μπορεί να μην είναι μία σοβαρή διαταραχή, είναι όμως σίγουρα πολύ δυσάρεστη. Επηρεάζουν τόσο τους ενήλικες όσο και τα παιδιά.
Με δεδομένο ότι τα παιδιά έχουν μικρότερη ανοχή στον πόνο, τα στοματικά έλκη μπορεί να γίνουν πηγή μεγάλης δυσφορίας. Τα συνηθισμένα έλκη επουλώνονται συνήθως σε περίπου 10-15 ημέρες.
Τα μεγαλύτερα έλκη με διάμετρο που υπερβαίνει το 1 cm, προκύπτουν κυρίως κατά την εφηβεία. Όταν εμφανίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, έχουμε την περίπτωση της υποτροπιάζουσας αφθώδους στοματίτιδας, μια διαταραχή η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά παρουσιάζεται συχνότερα σε παιδιά και εφήβους.
Οι αιτίες ή παράγοντες που προκαλούν τις άφθες μπορεί να είναι:
τροφικές δυσανεξίες
τοπικά τραύματα που προκαλούνται από τσιμπήματα, ορθοδοντικά σιδεράκια, σκληρά τρόφιμα ή πολύ ζεστά ροφήματα
ψυχολογικοί παράγοντες (π.χ. άγχος, σωματική ή ψυχική καταπόνηση)
κακή στοματική υγιεινή
επιθετικά επιφανειοδραστικά (που περιέχονται σε μερικές οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα, για παράδειγμα)
ανεπάρκεια βιταμινών ή άλλων θρεπτικών ουσιών (π.χ. σίδηρος και ψευδάργυρος)
Για άμεση θεραπεία των αφθών κατάλληλη για την ευαίσθητη παιδική ηλικία, χωρίς πρόσληψη φαρμακευτικών ουσιών προτείνονται:
Ειδικά σκευάσματα για παιδιά με υαλουρονικό οξύ που ενυδατώνουν εντατικά και δημιουργούν ένα προστατευτικό φιλμ πάνω από την πληγή, μειώνοντας αποτελεσματικά τον πόνο και βοηθώντας στην άμεση επούλωση
Θεραπείες με γλυκόριζα, γιαούρτι, παρασκευάσματα ή αφεψήματα με μολόχα, πρόπολη και μέλι
Διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά για άμεση πρόσληψη βιταμίνης C
Άφθονο νερό
Τακτική, σχολαστική, καθημερινή στοματική υγιεινή
Αντιθέτως θα πρέπει να αποφεύγονται:
Τρόφιμα που ερεθίζουν το βλεννογόνο του στόματος, όπως εκείνα τα οποία είναι πολύ αλμυρά ή όξινα
Υπερβολικά ζεστά ροφήματα
Πολύ σκληρά τρόφιμα, τα οποία μπορεί να ερεθίσουν το έλκος